Overal duikt-ie op: de boze burger. De boze burger is iemand die altijd denkt ergens recht op te hebben, terwijl dat nooit ingewilligd wordt. Ach, hoe treurig is die toestand. De Volkskrant schreef er deze week over. Opnieuw moet ik denken aan het geweldige traktaat van schrijver Thomas Rosenboom Denkend aan Holland. Waar hij een geniale beschrijving geeft van de boze burger. Nederland is volgens de schrijver een vreemd land, omdat kinderen en jongeren het hier voor het zeggen hebben en de idee meekrijgen dat ze recht hebben op alles wat ze vragen. Bij het ouder worden vergaat dit niet. Nee, het wordt alleen maar erger, individualistischer: jij in het middelpunt! Juichten vroeger enkel the Stones en the Beatles of Johan Cruijff - zij waren helden - nu juicht iedereen in een soort narcistische extase. Maar, is het vreugde? Welnee, het is de idiotie van mensen om altijd maar in opperste staat van opwinding te verkeren: elke week feesten (er is niets te vieren, maar dat geeft niet). Het is ook geen grote, echte vreugde, want die slaat niet van het ene moment op het andere om in een ongetemde boosheid of agressie.
Raar land, Nederland. Hoe meer ik erover nadenk hoe sterker dat nare gevoel wordt: Nederland, Avondland. Jongeren in onze wijk patrouilleren vaak door de straten, ze dwingen anderen tot onderdanig gedrag. Ze lopen doelloos op straat, niets ontsnapt aan hun aandacht. En de sneeuw die deze week viel? Die gebruik je om de mensen eens flink te pesten. Het is zelfs zo erg, dat biologen “nu al voorspellen dat de rudimentaire staart bij de Nederlander weer gewoon zal aangroeien, om tussen de benen te trekken en ongemoeid gelaten te worden - de natuur, de evolutie voorziet immers in alles wat de overlevingskansen vergroot.”
Toch zijn er glimpjes van hoop. In diezelfde de Volkrant is een opmerkelijke fotoserie te zien waarop drie jongeren - terwijl de o zo belangrijke ‘peergroup’ op afstand meekijkt - een oude ‘oma’ helpen die met haar rollator niet in de sneeuw vooruit komt. Geen narcisme, wel groepsdruk, maar ook Gemeinschaftsgefühl. Dat is mooi. Toch ben ik op de dag voor kerst eerder somber. Somber over Nederland. De democratische rechtsstaat wankelt, het fundament brokkelt snel af. Waardoor? Wie de “wetten van het Koninkrijk breekt zal door deze wetten gebroken worden”.
Hoe past kerst in dit verhaal? Kerst 2009 leert christenen dat ze vreemdeling zijn, maar dat is niet alles. Kerst 2009 leert (conservatieve) christenen dat zij zich niet moeten terugtrekking binnen de muren van het ‘refodom’. Kerst 2009 leert christenen dat ze vooral niet beter zijn dan wie dan ook - ze hebben niets op te houden, maar ze hebben wel het heilzame van de christelijke traditie voor de samenleving in de boekenkast, in de handen, in het hart hebben. Kerst betekent proclamatie (Jesaja 40:9) van het Heil voor een donkere, verloren wereld in zonde en schuld. “De wetten van het Koninkrijk” moeten in Nederland wel door christenen doorverteld worden, waar moet het anders van komen hier?
Morgen is het Kerst. God is mens geworden en heeft “ons bezocht met de Opgang uit de hoogte”. Dat is vreugde: boosheid, verongelijktheid maakt plaats voor verwondering en heimwee. Ik sluit af met een geweldig lied van Paul Gerhardt (1607 - 1676):
Raar land, Nederland. Hoe meer ik erover nadenk hoe sterker dat nare gevoel wordt: Nederland, Avondland. Jongeren in onze wijk patrouilleren vaak door de straten, ze dwingen anderen tot onderdanig gedrag. Ze lopen doelloos op straat, niets ontsnapt aan hun aandacht. En de sneeuw die deze week viel? Die gebruik je om de mensen eens flink te pesten. Het is zelfs zo erg, dat biologen “nu al voorspellen dat de rudimentaire staart bij de Nederlander weer gewoon zal aangroeien, om tussen de benen te trekken en ongemoeid gelaten te worden - de natuur, de evolutie voorziet immers in alles wat de overlevingskansen vergroot.”
Toch zijn er glimpjes van hoop. In diezelfde de Volkrant is een opmerkelijke fotoserie te zien waarop drie jongeren - terwijl de o zo belangrijke ‘peergroup’ op afstand meekijkt - een oude ‘oma’ helpen die met haar rollator niet in de sneeuw vooruit komt. Geen narcisme, wel groepsdruk, maar ook Gemeinschaftsgefühl. Dat is mooi. Toch ben ik op de dag voor kerst eerder somber. Somber over Nederland. De democratische rechtsstaat wankelt, het fundament brokkelt snel af. Waardoor? Wie de “wetten van het Koninkrijk breekt zal door deze wetten gebroken worden”.
Hoe past kerst in dit verhaal? Kerst 2009 leert christenen dat ze vreemdeling zijn, maar dat is niet alles. Kerst 2009 leert (conservatieve) christenen dat zij zich niet moeten terugtrekking binnen de muren van het ‘refodom’. Kerst 2009 leert christenen dat ze vooral niet beter zijn dan wie dan ook - ze hebben niets op te houden, maar ze hebben wel het heilzame van de christelijke traditie voor de samenleving in de boekenkast, in de handen, in het hart hebben. Kerst betekent proclamatie (Jesaja 40:9) van het Heil voor een donkere, verloren wereld in zonde en schuld. “De wetten van het Koninkrijk” moeten in Nederland wel door christenen doorverteld worden, waar moet het anders van komen hier?
Morgen is het Kerst. God is mens geworden en heeft “ons bezocht met de Opgang uit de hoogte”. Dat is vreugde: boosheid, verongelijktheid maakt plaats voor verwondering en heimwee. Ik sluit af met een geweldig lied van Paul Gerhardt (1607 - 1676):
“Ich steh an deiner Krippen hier,
O Jesulein, mein Leben;
Ich komme, bring und schenke dir,
Was du mir hast gegeben.
Nimm hin! es ist mein Geist und Sinn,
Herz, Seel und Mut, nimm alles hin,
Und lass dirs wohlgefallen!”
Dirk-Jan, ik ben onder de indruk van jouw verwoording van de dingen.
BeantwoordenVerwijderen